در گستره دشت پاسارگاد و پیرامون آن، آثار و محوطه های ارزشمند تاریخی بسیاری وجود دارد که بخشی از آنها را ساختارها و سامانه های مرتبط با مدیریت منابع آب دوران تاریخی (هخامنشی) تشکیل می دهد. این گنجینه که شامل هفت سد و بند هخامنشی و آبراه ها و شبکه های آبرسانی به طول نزدیک به هشتاد کیلومتر است، در دشت خرمبید، دشت مرغاب، دشت پاسارگاد، دشت سرپنیران و دشت کمین پراکنده شده اند. در نخستین گام، به منظور حفاظت و مراقبت فیزیکی این آثار که همواره از ناحیه فعالیت های کشاورزی و عمرانی و بعضاً کاوش های غیر مجاز تهدید می شوند، اقدام به دایر کردن ایستگاه نگهبانی و دفتر پژوهش های میدانی، مصادف با حضور رییس و معاون محترم پژوهشکده باستان شناسی، در محدوده یکی از سدها (سد بستان خانی) گردید. با انتقال بخشی از امکانات و تجهیزات پایگاه میراث جهانی پاسارگاد به موقعیت یاد شده و به کارگیری یک نگهبان تمام وقت از اهالی بومی منطقه که مسئولیت مراقبت از عموم آثار شناسایی شده را بر عهده دارد، امید می رود حفاظت درخوری از این نفایس معماری به عمل آید و در ادامه با حضور برخی از کارشناسان پایگاه در محل، هسته پژوهشی اولیه که اختصاصاً به مستندسازی و مطالعه تاسیسات آبی به جا مانده از دوران هخامنشی می پردازد، شکل گیرد. دستاوردهای پژوهشی این اقدام می تواند به اضافه شدن این آثار به محدوده میراث جهانی پاسارگاد بیانجامد.
